ΓΕΩΓΡΑΦΙΚΑ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ ΚΑΙ ΧΩΡΟΤΑΞΙΚΗ EΝΤΑΞΗ ΔΗΜΟΥ ΠΕΡΑΜΑΤΟΣ

Ο Δήμος Περάματος βρίσκεται στο Νοτιοδυτικό άκρο του Λεκανοπεδίου Αττικής, αποτελεί το δυτικότερο άκρο του Πολεοδομικού Συγκροτήματος της Αθήνας και έχει έκταση 14.000 στρεμμάτων. Αποτελείται από τους συνοικισμούς Πέραμα, Καριώτικα και Νέο Ικόνιο.

Ο Δήμος Περάματος ανήκει στο διαμέρισμα του Πειραιά. Βρίσκεται στο δυτικότερο άκρο της Αθήνας (απέχει από το κέντρο της Πόλης 14,7 χλμ.) και συνορεύει με τους Δήμους Χαϊδαρίου (βόρεια) και Κερατσινίου (ανατολικά). Η νότια πλευρά του Περάματος βρέχεται από τον όρμο του Κερατσινίου, ενώ η δυτική του πλευρά συναντά τα νερά του στενού της Σαλαμίνας.

Στη βόρεια πλευρά του Δήμου εκτείνεται το όρος Αιγάλεω, ενώ απέναντι του βρίσκεται η Σαλαμίνα. Το οικιστικό κομμάτι του Δήμου αναπτύσσεται γραμμικά κατά μήκος της παραλίας στο δυτικό άκρο του και στις υπώρειες του όρους Αιγάλεω με κλίσεις που σε μερικά σημεία είναι αρκετά έντονες (μέσος όρος 30-35%). Ο ορεινός όγκος του Αιγάλεω και η εκτεταμένη επιφάνεια που καλύπτουν οι δεξαμενές πετρελαιοειδών και χημικών των εταιρειών καυσίμων τον αποκλείουν από το υπόλοιπο οικιστικό συγκρότημα της Πρωτεύουσας ενώ η δυτική του πλευρά καταλαμβάνεται από τις εγκαταστάσεις του Ναυστάθμου.

Ιστορικά, ο Δήμος Περάματος αναπτύσσεται μετά το 1924 με την μεταφορά της Ναυπηγοεπισκευαστικής Ζώνης (ΝΕΖ) από την περιοχή Αγ. Διονυσίου του Πειραιά στην παραλία Περάματος και την εγκατάσταση στην περιοχή των πρώτων κατοίκων. Το 1928 δημιουργούνται οι δύο προσφυγικοί συνοικισμοί στο Δυτικό Άκρο και στο Νέο Ικόνιο.

Αρχικά το Πέραμα αποτελεί τόπο αναψυχής των κατοίκων του Πειραιά, έχει εξαιρετική θέα προς την Ψυτάλλεια και τη Σαλαμίνα και διαθέτει πολύ καλή αμμουδιά και πλούσια βλάστηση. Μετά το 1950 το Πέραμα προσελκύει πληθυσμό από άλλα μέρη της Ελλάδας ο οποίος απασχολείται στα ναυπηγεία της παραλίας και σταδιακά αλλάζει χαρακτήρα. Σήμερα το Πέραμα αποτελεί περιοχή έντασης βιομηχανικής απασχόλησης με βάση τον κλάδο της ναυπηγοεπισκευής ο οποίος τα τελευταία χρόνια μαστίζεται από δραματική μείωση των εργασιών του και επακόλουθα υψηλή ανεργία τόσο στο Πέραμα όσο και στην ευρύτερη περιοχή του Πειραιά. Σε ότι αφορά το περιβάλλον, την οικιστική ανάπτυξη και την κοινωνικοοικονομική κατάσταση του πληθυσμού τα τελευταία χρόνια, ιδιαίτερα αυτά της οικονομικής κρίσης παρατηρούνται σοβαρά προβλήματα. Το φυσικό περιβάλλον της πόλης επιβαρύνεται από υψηλά επίπεδα ατμοσφαιρικής και θαλάσσιας ρύπανσης ενώ η παρουσία των δεξαμενών πετρελαιοειδών εγκυμονεί κινδύνους τεχνολογικών ατυχημάτων. Για την ευρύτερη κατανόηση της περιοχής στην οποία εκτείνεται ο Δήμος Περάματος, παρουσιάζεται ακολούθως η απεικόνιση του συνόλου της ΠΕ Πειραιά.

ΠΟΛΕΟΔΟΜΙΚΑ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ ΔΗΜΟΥ ΠΕΡΑΜΑΤΟΣ

Οι χρήσεις γης στο Πέραμα αναπτύσσονται γραμμικά παράλληλα με τη γραμμή της παραλίας. Την παραλιακή ζώνη καταλαμβάνουν βιομηχανικές χρήσεις και εγκαταστάσεις μεταφορών (λιμενική). Η αμέσως επόμενη ζώνη μεταξύ Λεωφ. Ειρήνης και Λεωφ. Δημοκρατίας (“κάτω των γραμμών”), κυριαρχείται από μικτές χρήσεις βιοτεχνίας εμπορίού και κατοικίας, ενώ βόρεια της Λεωφ. Ειρήνης κυριαρχεί η «γενική κατοικία». Το Πέραμα έχει εγκεκριμένο ΓΠΣ (ΦΕΚ 498/Δ/1993) και επίσης διαθέτει εγκεκριμένες Πολεοδομικές Μελέτες και Πράξη Εφαρμογής για το παλαιότερο τμήμα του οικισμού (“κάτω των γραμμών”) και για το Άνω Πέραμα.

Ο οικισμός είχε αρχικά περιοχή 168 Ha ενταγμένη στο Σχέδιο Πόλης, βόρεια της οποίας αναπτύχθηκε κατά τη διάρκεια των δεκαετιών 1960 και 1970 οικισμός αυθαιρέτων, τα οποία κατέλαβαν έκταση ιδιοκτησίας του ΟΔΔΕΠ. Τα αυθαίρετα αυτά κτίσματα, τα οποία αρχικά ήταν παράγκες και παραπήγματα προσωρινής κατασκευής, μετατράπηκαν σε κανονικές μόνιμες κατασκευές και εντάχθηκαν υλικά στο σχέδιο Πόλης με περιοχή 68, 3 Ha. Η σχετική πολεοδομική μελέτη εγκρίθηκε το 1993 κατόπιν γνωμάτευσης του Συμβουλίου της Επικρατείας το οποίο αναγνώρισε την ένδεια και απόλυτη ανάγκη στέγασης των κατοίκων των αυθαιρέτων. Οι σημερινοί κάτοικοι του Άνω Περάματος έχουν αποκτήσει παραχωρητήρια των καταπατηθέντων οικοπέδων, μετά την παραχώρηση των κτημάτων του ΟΔΔΕΠ στο Ελληνικό δημόσιο.